De toekomst van milieubeleid in Nederland
Nu de Tweede Kamerverkiezingen achter de rug zijn, kunnen we de balans opmaken op het gebied van energie- en duurzaamheidsvraagstukken. Hoewel de VVD de winnaar was van de verkiezingen behaalde ook GroenLinks een grote winst.
Het ziet er naar uit dat de VVD samen met D66, CDA en GroenLinks gaat praten over de vorming van een coalitie. Het is de vraag wat voor gevolgen dit gaat hebben voor het milieu- en energiebeleid van Nederland.
Huidige stand van zaken
De Europese Unie heeft zich ten doel gesteld om in 2020 voor tenminste 20% in de energiebehoefte te voorzien met duurzame energiebronnen. Waar sommige landen op koers liggen, geldt dit niet voor Nederland. Nederland stelde het eigen doel eerder al bij naar 14% duurzame energie en een verlaging van 25% van de broeikasgassen, maar ook deze doelen lijken onhaalbaar.
Nederland heeft altijd zwaar geleund op olie en aardgas en is eigenlijk pas sinds 2013 (na het Energieakkoord) serieus werk gaan maken van verduurzaming van de energiesector. Dat heeft geresulteerd in een grote achterstand, die lastig is om in te halen. Bovendien heeft Nederland geografisch gezien geen voordelige positie. In Nederland kan men niet, zoals bijvoorbeeld in Noorwegen, eenvoudig groene stroom opwekken met behulp van waterkracht. Dat Nederland zo achterloopt, heeft overigens ook te maken met het regeringsbeleid tot dusver.
Hoewel er flinke stappen gezet worden, wilde de vorige coalitie zeker weten dat met name de middenklasse niet de dupe zou worden van de energiedoelstellingen. Gezien het land in 2013 net uit een zware crisis begon te krabbelen, was de regering erg terughoudend in het doorvoeren van verregaande maatregelen op klimaatgebied.
GroenLinks in de regering?
Hoeveel het beleid de komende jaren gaat veranderen hangt vermoedelijk sterk samen met het al dan niet meeregeren van GroenLinks. Hoewel alle partijen zich bezighouden met het klimaat, gaat GroenLinks hierin het verst. GroenLinks wil koste wat kost de doelstellingen halen.
Met name de VVD is hierin meer terughoudend, met hetzelfde argument als voorheen: de middenklasse mag niet te zwaar belast worden als gevolg van energiemaatregelen. Voor de vorming van een coalitie zal echter door beide partijen water bij de wijn gedaan moeten worden. Gaat GroenLinks meeregeren, dan is de kans groot dat er meer maatregelen getroffen worden dan in de afgelopen vier jaar het geval was.
Rol van andere instanties bij klimaatvraagstukken
Om de klimaatdoelstellingen van 2020 te kunnen halen, moet er efficiënt en snel gehandeld worden. Hierbij zijn er diverse instanties die overheden en bedrijven helpen om duurzamer te worden. Een belangrijke speler hierbij is CE Delft, een denktank met consultants die bedrijven en overheden (waaronder de regering) adviseren en assisteren bij energie- en duurzaamheidsvraagstukken.
Onderzoek van CE Delft
CE Delft werkte eerder al voor de Rijksoverheid en werkt ook samen met Greenpeace, Gasunie en GasTerra, waarmee het goed ingevoerd is in de energiesector van Nederland. De kans is groot dat instanties als CE Delft een grotere rol gaan krijgen wanneer er een groener kabinet komt.
Om de doelstellingen voor 2020 daadwerkelijk te kunnen halen, zijn er echter drastische aanpassingen nodig aan het huidige beleid. Het zal erom spannen of Nederland kan voldoen aan de eis van de Europese Unie.