Bitcoins delven verbruikt meer energie dan heel Nederland

Bitcoin: betaalmiddel en energievreter

Voor wie Bitcoin niet kent: het is een virtuele munt of cryptogeld. Dit is in feite een stukje computercode waar mensen waarde aan hechten. Het kan net zoals echte munten worden uitgegeven, waarbij het stukje code dan wordt doorgegeven aan een andere computer. Het grote verschil, in tegenstelling tot bijvoorbeeld de euro, is dat er geen overheid of centrale bank is die de munt controleert en manipuleert. Ook zijn er geen tussenpersonen als banken nodig om de transacties uit te voeren. Het beheer en de beveiliging verloopt namelijk volledig automatisch.

Bitcoin is daarnaast een ware energievreter. Bitcoins kan men namelijk niet alleen verkrijgen door ze aan te kopen, maar ook door ze te ontginnen of te minen. Hiervoor moet er een heel complexe wiskundige formule worden opgelost. Dit vergt veel rekenkracht en dus ook veel energie, zeker voor het koelen van de benodigde servers.

Minen is enkel interessant wanneer de gemiddelde opbrengst hoger is dan de verbruikte energie. Daarom wordt er vooral ontgonnen wanneer de Bitcoinkoers het goed doet. Dit minen is hoe dan ook broodnodig, want de rekensommen die worden opgelost zorgen ervoor dat transacties worden geverifieerd. De miners zorgen er met andere woorden voor dat alles blijft draaien en krijgen daar een beloning voor.

Miners houden van goedkope energie

Om de winst te maximaliseren, trekken miners naar plaatsen waar energie spotgoedkoop is. En daarbij gaat het vaak om energie die met fossiele brandstoffen is opgewekt. Daarom gebeurt zo’n 60 tot 70% van het minen in China, waar de elektriciteit grotendeels van vervuilende steenkoolcentrales afkomstig is. Vooral de regio Binnen-Mongolië, met heel goedkope energie, is altijd al een populaire locatie voor miners geweest.

Daarbovenop komt ook nog eens de CO2-uitstoot die nodig is voor de benodigde hardware, de zogenaamde mining rigs. Ze hebben een vrij korte levensduur en hebben net dezelfde chips nodig als elektrische auto’s. Met het oog op het wereldwijd tekort aan computerchips is het natuurlijk beter als de chips voor elektrische auto’s worden gebruikt dan voor vervuilende mining rigs. Het is dus lang niet zo gek dat Tesla, die met elektrische auto’s de wereld duurzamer wil maken, Bitcoins niet langer aanvaardt.

Bitcoin verbruikt meer energie dan Nederland

Volgens onderzoek van de Universiteit van Cambridge verbruikt Bitcoin zo’n 121,36 TWh per jaar. Dit is meer dan veel grote landen. Meer nog: Bitcoin staat op de 29ste plaats van grootste energieverbruikers ter wereld, net voor Argentinië en na Noorwegen. Bitcoin verbruikt ook meer energie dan heel Nederland samen. Nederland verbruikt namelijk ‘slechts’ zo’n 109 TWh elektrische energie per jaar. Een andere vergelijking: de miners verbruiken ongeveer acht keer meer energie dan techgiganten Google en Facebook samen.

Ook de toekomst is onduidelijk

Miners verbruiken jaar op jaar meer energie. Intussen verbruiken ze al 66 keer meer elektriciteit dan in 2015 en een daling is zeker nog niet ingezet. Men verwacht dat het energieverbruik van de Bitcoinindustrie verder zal groeien tot ruim 297 TWh per jaar.

Het blijft moeilijk om voorspellingen te doen over wat de lange termijn ons brengt. Misschien is Bitcoin dan al lang een vage herinnering uit het verleden. Of misschien gebruikt iedereen het en is het energieverbruik catastrofaal toegenomen. Als Bitcoin echt zo groot wordt als door sommige experts wordt beweerd, zal ook de CO2-uitstoot moeten worden aangepakt.

Er zijn weinig alternatieven

Het is duidelijk dat Bitcoin uitroepen tot de wereldverbeterende oplossing die de banken zal vervangen te kort door de bocht is. Toch heeft het mensen geïnspireerd om andere oplossingen te bedenken die minder energie verbruiken. Zij rekenen dan niet op hard rekenwerk, maar op andere oplossingen zoals een Proof-of-Stake-concept. Hierbij blijft het decentraal karakter behouden, maar wordt er toch minder energie verbruikt. Toch lijkt niet iedereen overtuigd en blijft Bitcoin nog steeds de grootste en bekendste cryptomunt die er is.

Daarom roepen experts als David Gerhard, auteur van het boek Attack of the 50 Foot Blockchain, op om alvast belastingen te heffen op digitale munten. Deze heffingen zouden de negatieve gevolgen enigszins moeten compenseren, op voorwaarde dat de heffende overheid ze ook voor duurzame maatregelen inzet.

Sommige landen grijpen nu al in

Tegelijkertijd zien we dat sommige landen al hebben moeten ingrijpen. Zo raakte recent bekend dat China eraan denkt om het minen aan banden te leggen. China heeft namelijk ook duurzame ambities – de CO2-uitstoot moet voor 2030 pieken en tegen 2060 op nul uitkomen – en dit kan moeilijk gerealiseerd worden als miners massaal energie gebruiken. The Independent schreef eerder al dat de klimaatdoelstellingen die China vooropstelt onmogelijk te halen zijn als het minen blijft doorgaan.

In januari heeft Iran dan weer mining rigs in beslag genomen omdat het hoge energieverbruik voor stroomuitvallen zorgde. Nu moeten we hierbij opmerken dat Iran kampt met internationale sancties en dat minen voor de bevolking een manier is om alsnog aan buitenlandse valuta te komen. In enig opzicht zorgt het voor het omzeilen van de internationale sancties en dus voor een veiligheidsprobleem, maar dat is een ander verhaal.