Wat gebeurt er als ik niet kan betalen?
Wanneer het niet mogelijk is om te betalen, wordt er een incassotraject opgestart. Via dit traject wil de energieleverancier alsnog een betaling verkrijgen. Daarnaast kan er ook een afsluiting volgen, maar daarvoor moet de energieleverancier wettelijke regels naleven. Ook na zo’n afsluiting kan de energieleverancier betalingen vorderen.
Incassotraject
In de eerste plaats zal de energieleverancier een betaling willen zien. Daarom wordt er een incassotraject opgestart. Hierbij wordt er minstens een betalingsherinnering verzonden, maar in de praktijk zijn het er vaak twee of meer. Vanaf de tweede herinnering worden er vaak incassokosten in rekening gebracht. Er gelden zowel minima als maxima voor deze incassokosten. De incassokosten zijn afhankelijk van het openstaande bedrag. Veel energieleveranciers leunen tegen de maxima aan.
Na de herinneringsfase volgt de sommatie. Dit is in principe de laatste kans om het volledige bedrag te betalen, maar sommige energieleveranciers verzenden nadien ook nog een slotsommatie. Elke energieleverancier heeft nu eenmaal zijn eigen werkwijze.
Na de vele herinneringen gaat de vordering veelal naar een incassobureau. Uiteraard kan er gaandeweg wel nog een betalingsregeling worden getroffen, al dan niet na tussenkomst van de gemeente.
Mijn energie dreigt te worden afgesloten
Wanneer het gaat om grote betalingsachterstanden die niet worden opgelost, maar ook in het geval van fraude of misbruik, kan de energieleverancier tot een afsluiting overgaan. Het is in principe niet de energieleverancier die dit doet, maar de netbeheerder. De energieleverancier zal wel vooraf waarschuwen dat een einde van de levering er zit aan te komen. Dit is het laatste moment om een afsluiting te voorkomen. Als hier geen antwoord op komt en er geen betaling volgt, zal er daadwerkelijk tot een afsluiting worden overgegaan.
Voorkomen van een afsluiting
De eenvoudigste manier om een afsluiting te voorkomen is door facturen tijdig te betalen. Wanneer dit niet lukt, moet er altijd contact worden opgenomen met de energieleverancier. Vaak zal de energieleverancier aan een oplossing willen meewerken. Zoek eventueel externe hulp bij betalingsproblemen en vraag de gemeente, vrienden of familie om hulp. Daarnaast is het belangrijk om fraude of misbruik te voorkomen. Als er illegaal energie wordt afgetapt, zelfs wanneer dit door een huurder wordt gedaan, volgt er onverbiddelijk een afsluiting en een aangifte bij de politie.
Ten slotte zijn er ook situaties waarbij de energieleverancier niet tot de afsluiting mag overgaan. Dit is bijvoorbeeld het geval als een afsluiting zeer ernstige gevolgen zou hebben voor de gezondheid van de klant of zijn huisgenoten. Hiervoor moet een doktersverklaring worden voorgelegd die niet van de behandelende arts afkomstig mag zijn. Ook bij strenge vorst, daarvoor moet het KNMI in de periode tussen 1 oktober tot 1 april twee achtereenvolgende dagen een gemiddelde temperatuur van minder dan 0 °C hebben gemeten, mag de energie niet worden afgesloten. Men mag niet vergeten om zich eventueel op dergelijke uitzonderingen te beroepen. De laatste uitzondering wordt in principe automatisch toegepast, maar een doktersattest moet men steeds zelf voorleggen.
Mijn energie of water is afgesloten
Raadpleeg de algemene voorwaarden van de energieleverancier of het drinkwaterbedrijf en ga na onder welke voorwaarden het eventueel mogelijk is om alsnog aangesloten te worden. Daarnaast dient men zich aan te melden voor schuldhulpverlening. Zo volgt tijdens de winterperiode toch al minstens opnieuw een aansluiting op energie. Wanneer er schuldhulpverlening is en de achterstallige nota’s daarin zijn meegenomen, is een aansluiting opnieuw mogelijk. Daarnaast blijft het altijd mogelijk om een medische verklaring voor te leggen, ook wanneer de afsluiting al is gebeurd. Dan moet de netbeheerder of het drinkwaterbedrijf opnieuw een aansluiting voorzien, zelfs wanneer er intussen nog geen eurocent is betaald. Houd er wel rekening mee dat er voor de aansluiting opnieuw kosten in rekening kunnen worden gebracht.
Is de aansluiting onterecht, bijvoorbeeld omdat er geen betalingsherinnering ontvangen is of de energieleverancier niks heeft aangevangen met de hem voorgelegde medische verklaring? Neem dan in de eerste plaats contact op met de energieleverancier zodat hij alsnog aan zijn verplichtingen kan voldoen. Stuur zo nodig een aangetekende brief met de sommatie om binnen een termijn van twee weken opnieuw een aansluiting te voorzien. Wanneer er ook dan geen oplossing is, is het mogelijk om naar de Geschillencommissie Water of de Geschillencommissie Energie te stappen.
Heraansluiting van energie
In een aantal gevallen geldt er een afsluitverbod. Deze gevallen zijn hierboven reeds besproken. Wanneer er aan de genoemde voorwaarden is voldaan, moet er een heraansluiting plaatsvinden. Samenvattend geldt dat men in volgende gevallen tot een heraansluiting moet overgaan:
- Het is winter en de schuldenaar heeft aangetoond dat hij om schuldhulpverlening heeft verzocht. De heraansluiting is verplicht tot wanneer de aanvraag tot schuldhulpverlening wordt afgewezen of afloopt
- Het is winter en de vordering van de energieleverancier is in het lopend schuldhulpverleningstraject opgenomen
- Het gaat om een kwetsbare consument en er wordt een verklaring van de arts voorgelegd. Dit geldt niet alleen tijdens de winter, maar het hele jaar door.
Houd er wel rekening mee dat men in sommige gevallen altijd kan overgaan tot een afsluiting, ook tijdens de winter:
- De leveringsovereenkomst voor bepaalde periode loopt af
- De aansluiting is onveilig, bijvoorbeeld door een gaslek
- Er is sprake van fraude of misbruik
- De verbruiker heeft een prepaidmeter en er volgen geen betalingen meer
- De verbruiker heeft geen energieleverancier meer
- De verbruiker vraagt zelf om afgesloten te worden